H Κύπρος είναι μια από τις τόσες άλλες Ευρωπαικές και όχι μόνο χώρες στις οποίες έχουν πλέον επιβεβαιωθεί κρούσματα του νέου ιού γνωστού ως COVID-19. H μέχρι στιγμής αβεβαιότητα του ιού αλλά και το γεγονός ότι προκύπτουν θάνατοι εξαιτίας του προκαλεί σίγουρα αναταραχή η οποία πολλές φορές αγγίζει και τα όρια του πανικού. Η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος ή η διασφάλιση του ζωτικού συμφέροντος των φυσικών προσώπων και συγκεκριμένα η αντιμετώπιση μιας πιθανής πανδημίας εξαιτας του ιού δοκιμάζει τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων αλλά και την ιδιωτικότητα.
Συγκεκριμένα χθες η εφημερίδα Πολίτης στη διαδυκτιακή της έκδοση γνωστοποίησε το όνομα του 64χρονου ιατρού που έχει προσβληθεί από τον κορωνοιό. Έπρεπε ή όχι λοιπόν το όνομα του ιατρού να δοθεί στη δημοιότητα;
Ο ΓΚΠΔ στο άρθρο 6.1(δ) διαλαμβάνει ότι «Η επεξεργασία είναι σύννομη μόνο εάν είναι απαραίτητη για τη διαφύλαξη ζωτικού συμφέροντος του υποκειμένου των δεδομένων ή άλλου φυσικού προσώπου.» Για ειδικές κατηγορίες δεδομένων, γνωστές ως ευαίσθητα δεδομένα, στο άρθρο 9.2(γ) προβλέπεται επίσης ότι η επεξεργασία είναι νόμιμη όταν «είναι απαραίτητη για την προστασία των ζωτικών συμφερόντων του υποκειμένου των δεδομένων ή άλλου φυσικού προσώπου, εάν το υποκείμενο είναι σωματικά ή νομικά ανίκανο να συγκατατεθεί.»
Η χρήση των δεδομένων λοιπόν είναι νόμιμη μόνο σε κάποιον που ενεργεί με βάση τα ζωτικά συμφέροντα των υποκείμενων ή άλλων ατόμων και όχι για οποιοδήποτε άλλο σκοπό.
Στην αιτιολογική του σκέψη 46 του ΓΚΠΔ αναφέρεται ότι «Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα θα πρέπει επίσης να θεωρείται σύννομη όταν είναι αναγκαία για την προστασία του συμφέροντος που είναι ουσιωδες για την ζωή του υποκειμένου των δεδομένων ή άλλου φυσικού προσώπου. Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήραμε βάση το ζωτικό συμφέρον άλλου φυσικού προσώπου θα πρέπει κατ’ αρχήν να διενεργείται μόνον εάν είναι πρόδηλο ότι η επεξεργασία δεν μπορεί να έχει άλλη νομική βάση. Ορισμένοι τύποι επεξεργασίας μπορούν να χρησιμεύσουν αφενός για σημαντικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος και αφετέρου για τα ζωτικά συμφέροντα του υποκειμένου των δεδομένων όπως για παράδειγμα όταν η επεξεργασία είναι απαραίτητη για ανθρωπιστικούς σκοπούς, μεταξύ άλλων για την παρακολούθηση επιδημιών και της εξάπλωσης τους ή σε καταστάσεις επείγουσας ανθρωπιστικής ανάγκης, ιδίως σε περιπτώσεις φυσικών και ανθροπογενών καταστροφών.»
Περαιτέρω, το άρθρο 9.2(ζ) και (θ) του ΓΚΠΔ επιτρέπει συγκεκριμένα την επεξεργασία για «λόγους δημοσίου συμφέροντος στον τομέα της δημόσιας υγείας, όπως η προστασία έναντι σοβαρών διασυνοριακών απειλών κατά της υγείας ή η διασφάλιση υψηλών προτύπων ποιότητας και ασφάλειας της υγειονομικής περίθαλψης και των φαρμάκων ή των ιατροτεχνολογικών προιόντων…».
Μπορεί συνεπώς να σημειώσει κάποιος ότι ο ΓΚΠΔ θέτει τις προυποθέσεις για την επεξεργασία των δεδομένων υγείας και ακόμα τη διασυνοριακή ανταλαγή τέτοιων δεδομένων εφόσον τούτο γίνεται κάτω από συνθήκες που στο επίκεντρο τους είναι το ζωτικό συμφέρον των πολιτών και κατ’ επέκταση το δημόσιο συμφέρον.
Είναι με βάση τις πρόνοιες του Κανονισμού της ΕΕ που το όνομα του ιατρού θα μπορούσε να δοθεί στη δημοσιότητα όπως δήλωσε εύστοχα ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Frederick και ειδικός στον τομέα της Προστασίας των Προσωπικών
Δεδομένων κ. Κωνσταντίνος Κουρούπης.
Φαίνεται λοιπόν, σε πραγματικές συνθήκες και όχι θεωρητικές, ο ΓΚΠΔ να έχει προνοήσει ότι για τέτοιες συνθήκες το δικαίωμα πρστασίας προσωπικών δεδομένων του υποκειμένου να υπαναχωρεί έναντι της γενικότερης προστασίας του κοινού νοουμένου ότι οι βασικές αρχές που θεμελιώνει ο Κανονισμός ακολουθούνται και ασφαλώς, εφόσον λαμβάνονται τα σωστά οργανωτικά και τεχνικά μέτρα που αποτρέπουν την αλόγιστη παραβίαση των προσωπικών δεδομένων.
Salus populi suprema lex esto. Η σωτηρία και η υγεία του λαού θα πρέπει να είναι ο υπέρτατος νόμος.
Γιώργος Τ. Χριστοφίδης
Δικηγόρος 1