Από την συνέντευξη στην εφημερίδα SPORTDAY.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ
(Δικηγόρος – Ειδικό διδακτικό προσωπικό Πανεπιστημίου Frederick)
Όπως ήταν αναμενόμενο η Διεθνής Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIFA) εξέδωσε χθες τις δικές της εισηγήσεις και κατευθύνσεις[1] αναφορικά με το μέλλον του παγκόσμιου ποδοσφαίρου όπως έχει διαμορφωθεί από την πανδημία του Covid-19.
Συγκεκριμένα η FIFA καθορίζει την περίοδο ως περίοδο έκτακτης ανάγκης. Συγκεκριμένα έχει χαρακτηρίσει την κατάσταση της πανδημίας που έχει διαμορφωθεί ως κατάσταση ανωτέρας βίας (force majeure) τόσο για την ίδια αλλά και για το παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Πραγματεύτηκε με 3 βασικά θέματα για τα οποία έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες. Τα 3 θέματα σε επικεφαλίδες έχουν ως εξής:
- Τα συμβόλαια που λήγουν στο τέλος της ποδοσφαιρικής περιόδου και τις νέες συμφωνίες που υπογράφηκαν και πρόκειται να ξεκινήσουν με την έναρξη της νέας περιόδου
- Τα συμβόλαια που δεν μπορούν να εκπληρωθούν ως συνέπεια των εκτάκτων συνθηκών που έχει δημιουργήσει η πανδημία του Covid-19
- Τον καθορισμό των μεταγραφικών περιόδων
Οδηγίες-Συστάσεις
- Συμβόλαια που λήγουν και Συμβόλαια που αρχίζουν
Επειδή τα συμβόλαια λήγουν με το ημερολογιακό τέλος της ποδοσφαιρικής περιόδου που πλησιάζει στο τέλος και επειδή τα νέα συμβόλαια ενεργοποιούνται με την έναρξη της νέας ποδοσφαιρικής περιόδου που συμπίπτει με την έναρξη της μεταγραφικής περιόδου η FIFA εξαιτίας της επιθυμίας των Ομοσπονδιών μελών της να εξαντλήσουν κάθε ενδεχόμενο επανεκκίνησης και ολοκλήρωσης της ποδοσφαιρικής δραστηριότητας αποφάσισε να εισηγηθεί όπως:
- Επεκταθεί χρονικά η λήξη των συμβολαίων εργοδότησης μέχρι την νέα καταληκτική ημερομηνία της περιόδου που θα καθοριστεί από τις Ομοσπονδίες Μέλη της.
- Καθυστερήσει χρονικά η έναρξη των νέων συμβολαίων εργοδότησης μέχρι την εκ νέου καθορισθείσα ημερομηνία έναρξης της νέας μεταγραφικής περιόδου.
- Στο ενδεχόμενο χρονικών συγκρούσεων προτεραιότητα δοθεί στα συμβόλαια με τον προηγούμενο εργοδότη για σκοπούς διασφάλισης της αξιοπιστίας των εθνικών πρωταθλημάτων.
- Οι πληρωμές στο πλαίσιο νέων συμβολαίων που συμβατικά εμπίπτουν στην χρονική περίοδο της έναρξης της νέας περιόδου όπως επεκταθούν και καθυστερήσουν μέχρι την καθορισθείσα ημερομηνία έναρξης της νέας περιόδου.
- Συμβόλαια και/ή υποχρεώσεις που δεν μπορούν να εκπληρωθούν
Επειδή η πανδημία πιθανόν να δημιουργήσει συνθήκες που καθιστούν ανέφικτη την εκπλήρωση συμβατικών υποχρεώσεων, όπως για παράδειγμα την αδυναμία ποδοσφαιριστών και προπονητών να προσφέρουν υπηρεσίες αλλά και των αθλητικών φορέων να προσφέρουν εργασία, και προς αποφυγή δικαστικών διαφορών, της ανάγκης προστασίας της συμβατικής σταθερότητας αλλά και της συνέχισης της διατήρησης της δραστηριότητας των αθλητικών φορέων εισηγείται:
- Την ενθάρρυνση αθλητικών φορέων και εργοδοτουμένων να εργαστούν από κοινού προς εξεύρεση συλλογικών λύσεων για τις περιόδους αναστολής της αγωνιστικής δραστηριότητας.
- Την αποτροπή λήψεων μονομερών αποφάσεων τροποποιήσεις των συμβολαίων εκτός εάν αυτό επιτρέπεται από την εθνική νομοθεσία. Όπου εξακολουθούν να διατηρούνται διαφορές τότε οι μονομερείς τροποποιήσεις των συμβολαίων θα αναγνωρίζονται από την FIFA εάν ικανοποιούν τις προϋποθέσεις της καλής πίστης και της αναλογικότητας. Η FIFA θα λαμβάνει χωρίς περιορισμό συγκεκριμένα κριτήρια υπόψη της αλλά τα συμβόλαια θα πρέπει να «αναστέλλονται για όση περίοδο αναστάληκαν οι ποδοσφαιρικές δραστηριότητες» υπό την προϋπόθεση ότι εναλλακτικές εισοδηματικές ενισχύσεις έχουν δοθεί στους εργοδοτούμενους ποδοσφαιριστές.
- Μεταγραφικές Περιόδοι
Η FIFA εισηγείται όπως επεκταθούν οι τρέχουσες ποδοσφαιρικές περίοδοι, παραταθεί η έναρξη της νέας μεταγραφικής περιόδου για ομαλοποίηση των συνθηκών.
Συμπεράσματα
Η Διεθνής Ομοσπονδία, χωρίς αμφισβήτηση, έχει κηρύξει την περίοδο της πανδημίας για την ίδια και για το Παγκόσμιο ποδόσφαιρο ως περίοδο ανωτέρας βίας ή force majeure. Κατά συνέπεια η ίδια η Διεθνής Ομοσπονδία αποδέχεται ότι υπάρχουν ενδεχόμενα όπου οι συμβάσεις να μην μπορέσουν να εκπληρωθούν παρά τις αρχικές προθέσεις των συμβαλλομένων μερών δηλαδή προπονητών, ποδοσφαιριστών και αθλητικών φορέων. Σ’ αυτό το ενδεχόμενο η FIFA παραπέμπει στο εθνικό δίκαιο των χωρών ξεχωριστά που θα επηρεαστούν από αυτό το ενδεχόμενο αλλά καλεί τα μέρη να αποφύγουν την λήψη διαφορετικών μέτρων σε ίδιες πραγματικές συνθήκες.
Για την Κύπρο, αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση που τελικά οι συμβάσεις δεν είναι δυνατό να εκπληρωθούν εντός των εφικτών χρονικών ορίων τότε ενδέχεται οι αθλητικοί φορείς να μπορούν να επικαλεστούν «αντικειμενική αδυναμία να εκπληρώσουν τη θεμελιακή τους συμβατική υποχρέωση»[2].
Προς αποφυγή όμως αντιμετώπισης διαφορών που θα οδηγήσει σε συμβατική αποσταθεροποίηση η Διεθνής Ομοσπονδία εισηγείται την οδό της συλλογικής διαπραγμάτευσης και συμφωνίας λαμβάνοντας υπόψη αμοιβές και ενδεχόμενα κρατικά προγράμματα επιδότησης της εργασίας. Μονομερείς προσεγγίσεις και ενέργειες, όπως τερματισμοί συμβολαίων, κατά κανόνα θα πρέπει να αποφεύγονται εκτός εάν η εθνική νομοθεσία το επιτρέπει. Για παράδειγμα εάν Σωματεία δεν έχουν οποιαδήποτε έσοδα εξαιτίας της αναστολής των δραστηριοτήτων τους αλλά και εξαιτίας της διακοπής των τηλεοπτικών τους συμβολαίων που αποδυναμώνουν την ρευστότητα τους τότε η FIFA δηλώνει έτοιμοι να αναγνωρίσει αντίστοιχες ενέργειες εφόσον καταδειχθεί ότι (α) οι αθλητικοί φορείς επιχείρησαν να εξεύρουν συμφωνία συμβιβασμού με τους εργοδοτούμενους τους, (β) η οικονομική θέση του Αθλητικού Φορέα δεν επιτρέπει άλλες επιλογές, (γ) αναλογικότητα στις συμβατικές ρυθμίσεις (δ) τα καθαρά εισοδήματα των εργοδοτουμένων μετά την μεταβολή των συμβάσεων και (ε) κατά πόσο οι αποφάσεις διακρίνουν ή κατηγοριοποιούν τους εργοδοτούμενους.
Είναι λοιπόν ανάγκη η συλλογικότητα στην αντιμετώπιση και η καλή πίστη να πρυτανεύσει προς επιδίωξη και διασφάλιση κατ’ ελάχιστων επαρκών δικαιωμάτων αλλά και διαμόρφωση συνθηκών σταθερότητας και συνέχειας για το μέλλον.
[1] «COVID-19 Football Regulatory Issues», April 2020 Version 1.0.
[2] Fadil Izzet V Κυπριακή Εταιρεία Αποθήκευσης Πετραιολοειδών Λτδ, (2009) 1 ΑΑΔ 11.