Σύνοψη Απόφασης Ολομέλειας Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Έφεση της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.α.V ΧΧΧΧΧΧ Αυγουστή κ.α. (Εφέσεις κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου 177/2018, 75/2019,76/2019,77/2019,79/2019,80/2019,84/2019 και 85/2019)
Το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε την 10.4.2020 την απόφαση του στην οποία ακύρωσε τις πρωτόδικες αποφάσεις που έκριναν σειρά μνημονιακών νομοθεσιών ως αντισυνταγματικές.
Συνοπτικά τα βασικά στοιχεία της απόφασης της Πλειοψηφίας καταγράφονται κατωτέρω:
- Αναφορικά με τον Νόμο περί της Μείωσης των Απολαβών και των Συντάξεων των Αξιωματούχων, Εργοδοτουμένων και Συνταξιούχων της Κρατικής Υπηρεσίας και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα Νόμος, Ν. 168(Ι)/2012, η ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αποφάσισε ότι η έννοια του «μισθού» ως προστατευόμενο αγαθό στα πλαίσια του Άρθρου 23 συνιστά ιδιοκτησιακό δικαίωμα και, επομένως, οποιαδήποτε παρέμβαση δεν μπορεί παρά να ενταχθεί στο Άρθρο 23, το δικαίωμα όμως της ιδιοκτησίας δεν επεκτείνεται σε μισθό συγκεκριμένου ύψους και, κατά συνέπεια, δεν αποκλείεται η διαφοροποίηση, υπό προϋποθέσεις, στο ύψος του μισθού σε συνθήκες κρίσιμες για την οικονομία, νοουμένου ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο η αξιοπρεπής διαβίωση του μισθωτού.
- Αναφορικά με το Νόμο περί Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων των Κρατικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα περιλαμβανομένων και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις Γενικής Εφαρμογής) Νόμου, Ν.113(Ι)/2011, ως δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερομηνίας 31.8.2011, ο οποίος μεταγενέστερα καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον περί Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων Κρατικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα περιλαμβανομένων και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις Γενικής Εφαρμογής) Νόμο του 2012, Ν. 216(I)/2012, ο οποίος δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερομηνίας 28.12.2012, αφού πρωτίστως έκρινε ότι δεν δικαιολογείται διαφοροποίηση μεταξύ μισθών και συντάξεων και αντιμετωπίζοντας κατά τρόπο ενιαίο, το ζήτημα των μισθών και των συντάξεων, αποφάσισε ότι το δικαίωμα ιδιοκτησίας δεν κατοχυρώνει δικαίωμα ορισμένου ύψους αποδοχών και/ή σύνταξης, εκτός αν συντρέχει η περίπτωση διακινδύνευσης της αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Περαιτέρω αφού αιτιολόγησε την απόκλιση από την απόφαση «Κουτσελίνη» αναφέροντας ότι στην «Κουτσελίνη» επρόκειτο για πλήρη ή μερική αποστέρηση της σύνταξης, στο διηνεκές, ενώ στις περιπτώσεις αυτές πρόκειται για μείωση της σύνταξης που γίνεται κατά τον προαναφερόμενο περιορισμένο, ορθολογιστικά κλιμακωτό και, κυρίως, για περιορισμένη χρονική διάρκεια, τρόπο αποφάσισε ότι οι αποκοπές δια των Ν. 168(Ι)/12, Ν. 31(Ι)/13 και Ν. 94(Ι)/18 και δια του Ν. 113(Ι)/2011, δεν επηρεάζουν τον πυρήνα του δικαιώματος σε μισθό και σύνταξη, ούτε και θέτουν σε κίνδυνο την αξιοπρεπή διαβίωση των εφεσιβλήτων
- Αναφορικά με τον Νόμο περί της Παραχώρησης Προσαυξήσεων και Τιμαριθμικών Αυξήσεων στους Μισθούς των Αξιωματούχων και Εργοδοτουμένων και στις Συντάξεις των Συνταξιούχων της Κρατικής Υπηρεσίας και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα Νόμου του 2011, Ν.192(Ι)/2011, αφού τόνισε ότι βασική προϋπόθεση για χορήγηση προσαύξησης είναι η επαγγελματική επάρκεια, επιμέλεια και αφοσίωση του υπαλλήλου στην εκτέλεση των καθηκόντων του, η οποία βεβαιώνεται από τον οικείο προϊστάμενο, προτού εξουσιοδοτηθεί η χορήγηση της προσαύξησης και ότι η παραχώρηση προσαύξησης δεν χορηγείται δικαιωματικά και κατά τρόπο γενικό, αλλά εξαρτάται από προϋποθέσεις που αφορούν στον συγκεκριμένο, κάθε φορά, υπάλληλο, αποφάσισε ότι δεν έχει καταδειχθεί, από τους εφεσίβλητους ότι έχουν αποκτήσει νόμιμη προσδοκία για προσαύξηση που να συνιστά κατοχυρωμένο ιδιοκτησιακό δικαίωμα.
Ορφανίδης, Χριστοφίδης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ – 11.4.2020