Η ιστορία πίσω από την ημέρα
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας κάνουμε μια ιστορική αναδρομή για να φωτίσουμε τις χρονολογίες ορόσημο, οι οποίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ίση μεταχείριση των γυναικών και την απόκτηση των δικαιωμάτων τους.
Γνωρίζουμε ότι εν έτει 2022, υπάρχουν ακόμη πολλές ανισότητες, πολλά στερεότυπα και ταμπού που αφορούν τη γυναίκα και τη θέση της στην κοινωνία, σε πολλές χώρες του κόσμου. Ωστόσο, οι δυτικές χώρες έχουν κάνει άλματα προόδου, καθιστώντας τις γυναίκες ισότιμες έναντι των ανδρών.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η οποία γιορτάζεται σε πολλές χώρες του κόσμου, είναι μια μέρα όπου οι γυναίκες αναγνωρίζονται για τα επιτεύγματά τους ανεξάρτητα από τις εθνικές, εθνοτικές, γλωσσικές, πολιτιστικές, οικονομικές ή πολιτικές διαιρέσεις.
Πότε ξεκίνησε
Η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας ξεκίνησε για πρώτη φορά από τις δραστηριότητες των εργατικών κινήσεων στις αρχές του εικοστού αιώνα στη Βόρεια Αμερική και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Δημιουργήθηκε μια νέα παγκόσμια διάσταση για τις γυναίκες στις ανεπτυγμένες αλλά και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το συνεχώς αυξανόμενο διεθνές γυναικείο κίνημα, αποτέλεσε σημείο συσπείρωσης για τη στήριξη των δικαιωμάτων των γυναικών και της συμμετοχής τους στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική σκηνή.
Ιστορική αναδρομή
- Αμερική, 28 Φεβρουαρίου 1909 Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αμερικής όρισε αυτή την ημέρα προς τιμήν της απεργίας εργατών ενδυμάτων του 1908 στη Νέα Υόρκη, όπου οι γυναίκες διαμαρτυρήθηκαν για τις συνθήκες εργασίας.
- Κοπεγχάγη 1910 Στην Συνδιάσκεψη της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, καθιερώθηκε η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας για να τιμήσει το κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών και να στηρίξει την καθολική ψηφοφορία για τις γυναίκες. Η πρόταση εγκρίθηκε με ομόφωνη έγκριση από τη διάσκεψη περισσότερων από 100 γυναικών από 17 χώρες, στις οποίες συμμετείχαν οι τρεις πρώτες γυναίκες που εξελέγησαν στο φινλανδικό κοινοβούλιο.
- Δανία, Αυστρία, Γερμανία, Ελβετία 1911 Μετά την πρωτοβουλία που έλαβε χώρα στην Κοπεγχάγη, στις 19 Μαρτίου σηματοδοτήθηκε για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις παραπάνω χώρες, όπου διαδήλωσαν περισσότερο από ένα εκατομμύριο γυναίκες και άνδρες. Εκτός από το δικαίωμα του εκλέγειν και του δημοσίου αξιώματος, απαίτησαν τα δικαιώματα των γυναικών για επαγγελματική κατάρτιση, εργασία και τερματισμό των διακρίσεων στον χώρο εργασίας.
- Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος 1913-1914 Εκείνη την περίοδο η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας λειτούργησε ως μηχανισμός διαμαρτυρίας. Στην Ευρώπη, γύρω στις 8 Μαρτίου του επόμενου έτους, οι γυναίκες πραγματοποίησαν διαδηλώσεις είτε για να διαμαρτυρηθούν για τον πόλεμο είτε για να εκφράσουν αλληλεγγύη με άλλους ακτιβιστές.
- 8 Μαρτίου 1975 Κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Γυναικείου Έτους, τα Ηνωμένα Έθνη ξεκίνησαν να γιορτάζουν τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας.
- Σεπτέμβριος 1995 Στο Πεκίνο, κατά την 4η Παγκόσμια Διάσκεψη για τις γυναίκες, 189 κυβερνήσεις υπογράφουν την Πλατφόρμα Δράσης κατά την οποία ορίστηκε Πρόγραμμα Δράσης για τους ακόλουθους δώδεκα τομείς: τη φτώχεια, την εκπαίδευση και κατάρτιση, την υγεία, τη βία, τις ένοπλες συγκρούσεις, την οικονομία, την εξουσία και τη λήψη των αποφάσεων, τους θεσμικούς μηχανισμούς, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα μέσα ενημέρωσης,το περιβάλλον και τα κορίτσια. Η Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου, επισημαίνει ότι η ισότητα μεταξύ των φύλων αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την ειρήνη.
Η Συνδρομή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στην ισότητα των φύλων
Το 1945 υπογράφηκε ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών ως η πρώτη διεθνής συμφωνία που επιβεβαίωσε την αρχή της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών. Έκτοτε, ο ΟΗΕ βοήθησε να δημιουργηθεί μια ιστορική κληρονομιά διεθνώς συμφωνημένων στρατηγικών, προτύπων, προγραμμάτων και στόχων για την προώθηση της κατάστασης των γυναικών παγκοσμίως.
Μέσα στα χρόνια τα Ηνωμένα Έθνη προώθησαν τη συμμετοχή των γυναικών ως ισότιμων εταίρων με τους άνδρες για την επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης, ειρήνης, ασφάλειας και πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ενδυνάμωση των γυναικών εξακολουθεί να αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό των προσπαθειών του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών προκλήσεων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Εν έτει 2022 και είκοσι επτά χρόνια μετά την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου, δυστυχώς καμία χώρα δεν έχει επιτύχει πλήρη ισότητα για τις γυναίκες και τα κορίτσια.
Στην Κύπρο το 1985 ψηφίζεται ο Περί της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη Εξάλειψη κάθε Μορφής Διάκρισης σε Βάρος της Γυναίκας Νόμος ενώ το 2002 ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων ο Περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμος.